TerugWaarom slaap zo belangrijk is
Goede slaap is erg belangrijk voor je fysieke en mentale gezondheid. Slaap beïnvloedt je stemming, concentratie en zelfs je immuunsysteem. Mensen met slaapproblemen ervaren bovendien vaker stress, burn-outklachten, angst of depressie.
Wanneer je niet kunt slapen, kun je in een vicieuze cirkel terechtkomen: je ligt wakker, wordt moe wakker en overdag schiet je energie tekort. Het goede nieuws? Met de juiste aanpak kun je die cirkel doorbreken én je slaap verbeteren.
Hoe goed slapen we in Nederland?
Om een beeld te krijgen van hoe we in Nederland slapen, doken we onze data in. Hieruit blijkt dat slechts 69% van de mensen goed slaapt.
Onder jongeren is dit nog minder. Slechts 55% van de 18-29-jarigen slaapt goed, tegenover 89% van de 70-plussers. Het lijkt erop dat: hoe ouder je wordt, hoe beter je slaapt.
Een trend die zorgen baart, is dat de gemiddelde hoeveelheid slaap per nacht al jaren aan het dalen is. De meeste mensen hebben tussen de 7 en 8 uur slaap nodig. Afgelopen jaar sliepen we gemiddeld 7 uur en 9 minuten per nacht. Dat is zo’n 20 minuten korter dan 10 jaar geleden.
Het lijkt erop dat slaap in het moderne leven steeds meer onder druk staat. De grote vraag is: hoe kunnen we hier iets aan doen?
Waardoor wordt je slaap beïnvloed?
De kwaliteit van je slaap wordt door veel verschillende factoren bepaald. Je leefstijl en gezondheid spelen hier een grote rol. Het is belangrijk om te begrijpen wat allemaal invloed heeft op je nachtrust. Dit zijn de belangrijkste factoren:
- Stress en zorgen: Gedachten over werk, financiën of familie houden je wakker.
- Ongezonde gewoonten: Laat eten, te veel cafeïne of een onregelmatig slaapschema verstoren je nachtrust.
- Omgevingsfactoren: Geluid, licht of een slecht matras kunnen je slaapkwaliteit beïnvloeden.
- Gezondheidsproblemen: Fysieke klachten zoals slaapapneu, of mentale klachten zoals angst of depressie kunnen je slaap verstoren.
Of je nu merkt dat je slaap de laatste tijd minder goed is of je slaap juist goed wilt houden, inzicht in deze factoren helpt je om verbeteringen aan te brengen en problemen te voorkomen. Zo werk je aan een optimale nachtrust!
Tip: Via jouw zorgverzekeraar kun je vaak voordelig gebruikmaken van de check. Klanten van OHRA en Nationale-Nederlanden krijgen tijdelijk de module ‘Slaap’ zelfs helemaal gratis.
Praktische tips om beter te slapen
Niet kunnen slapen of slecht slapen is vervelend, maar er zijn concrete acties die je kunt ondernemen om je nachtrust stap voor stap te verbeteren:
Beweeg overdag
Regelmatige beweging, zoals wandelen of yoga, vermindert stress en maakt je lichaam fysiek moe, wat je slaapkwaliteit verbetert. Beweeg bij voorkeur ’s ochtends of vroeg in de middag, omdat intensieve inspanning vlak voor bedtijd je te alert kan maken. Zelfs een dagelijkse wandeling van 20 minuten kan al een groot verschil maken.
Bouw een ontspannen avondroutine
Een ontspannen avondroutine helpt je lichaam en geest om zich voor te bereiden op slaap. Lees een boek, neem een warme douche of doe ademhalingsoefeningen om tot rust te komen. Heb je last van piekeren? Schrijf je gedachten op om je hoofd leeg te maken. Door je avonden bewust rustiger te maken, val je makkelijker in slaap en voel je je uitgerust.
Zodra je in bed ligt: helemaal niets
Het is verleidelijk om in bed te gaan nadenken over waarom je niet kunt slapen of om manieren te bedenken om sneller in slaap te vallen. Maar dat is precies wat je niet moet doen. Pieker niet, en probeer ook niet actief ‘je best’ te doen om te slapen – dat werkt vaak averechts. Focus in plaats daarvan op iets eenvoudigs en ontspannends, zoals je ademhaling. Vertrouw erop dat slaap uiteindelijk zal komen, en tot die tijd hoef je helemaal niets te doen.
Wat als je al goed slaapt?
Slaap je meestal goed? Super! Blijf vooral doen wat je doet. Je slaapkwaliteit behouden is net zo belangrijk als het herstellen van je slaap. Door bewust aandacht te besteden aan je leefstijl en gewoonten, kun je ervoor zorgen dat je goede slaapkwaliteit behouden blijft.
Dus, blijf in beweging en eet bewust zodat je lichaam voldoende tot rust komt. Als je merkt dat stress toeneemt, zorg dan voor ontspanning met jouw hobby’s of ontspanningsoefeningen. Door gezond te blijven leven, blijf je profiteren van de voordelen van een goede nachtrust: meer energie, betere concentratie en een sterker immuunsysteem.
Wanneer is niet kunnen slapen een probleem?
Slecht slapen kan verschillende oorzaken hebben en hoeft niet altijd ernstig te zijn. Toch zijn er signalen waar je op moet letten, omdat ze kunnen wijzen op een onderliggend probleem. Bijvoorbeeld:
- Als je al meer dan drie weken moeite hebt met inslapen, vaak wakker wordt of vroeg wakker wordt en niet meer kunt slapen.
- Je voelt je overdag vaak moe, prikkelbaar of minder geconcentreerd.
- Je werk, relaties of dagelijkse functioneren lijden onder je slaaptekort.
Raadpleeg in dat geval je huisarts of een specialist om de juiste ondersteuning te krijgen.
Gun jezelf een goede nachtrust
Niet kunnen slapen of slecht slapen hoeft niet je dagelijks leven te beïnvloeden. Met kleine aanpassingen in je leefstijl, routines en slaapomgeving kun je je nachtrust stap voor stap verbeteren.
Slaap je al goed? Dan is het belangrijk om je leefstijl in balans te houden om die kwaliteit vast te houden.
Wil je meer inzicht in jouw slaapgedrag en de factoren die dit beïnvloeden? De Persoonlijke Gezondheidscheck helpt je om deze factoren in kaart te brengen én aan te pakken. Ontdek wat je kunt doen om je slaap, stress en gezondheid te optimaliseren!
